15 februari 2023

“We zoeken vrijwilligers met een goed hart”

Sylvia van de Wiel vertelt over het project 'Planckgas' van Fontys Eindhoven. Een project voor onder andere mensen met autisme om grip te krijgen op hun studie. Ze zoekt hiervoor vrijwillige coaches die met de studenten aan de slag willen.


Door Marije Meurs, i.s.m. Sylvia van de Wiel

Sylvia van de Wiel loopt al heel wat jaren mee bij Fontys. Sinds 2016 is ze werkzaam als projectleider/coördinator bij “Planckgas”. Dit project is bedoeld voor studenten van Fontys Toegepaste Natuurwetenschappen (TNW) die extra aandacht nodig hebben bij het doorlopen van de studie. Voor dit project zijn ze hard op zoek naar vrijwillige coaches die aan de slag willen met deze studenten in Eindhoven. “Je moet vooral een goed hart hebben”.

Sylvia is een echte verteller. Gepassioneerd ook. Haar betrokkenheid blijkt uit alles wat ze vertelt over de projecten die ze (mede-) heeft opgetuigd voor studenten. Ze vertelt over het ontstaan van Planckgas en het Jobcoachingsproject. Twee projecten die met elkaar in verband staan, daar bespreken we ze beide.

Het ontstaan van Planckgas

Planckgas is ontstaan in 2016. Er waren destijds al twee instituten die soortgelijke projecten hadden. Dat waren ‘Bèta Ritme’ van de opleiding Engineering en ‘Student +’ van Fontys ICT. Relatief waren er bij deze studies meer studenten die extra hulp nodig hadden. Onder de uitvallende studenten bleek het percentage met autisme namelijk hoog te liggen. Zo ook bij Toegepaste Natuurwetenschappen.

Plankgas is dus het derde project en werkt met een combinatie van vrijwillige studiecoaches en studenten van Toegepaste Psychologie. De studenten Toegepaste Psychologie houden zich naast individuele begeleiding ook bezig met het ontwikkelen en uitvoeren van relevante trainingen zoals ‘Plannen & organiseren’, ‘Uitstelgedrag’ en ‘Faalangst training’.

De vrijwillige coaches zijn mensen die ervaring hebben met autisme, coaching of dit gewoon heel leuk vinden om te doen. Sylvia: “Deze vrijwilligers hebben allemaal één overeenkomst en dat is dat ze het erg leuk en belangrijk vinden om de student die ze begeleiden weer goed op de rit te kunnen zetten.”

Samenwerking met Jados

De samenwerking met Jados is begonnen met een jobcoachingsproject.
“Er is in 2017 een succesvol jobcoachingstraject afgerond met de gemeente Eindhoven, Autismepunt en de drie Instituten van Fontys (Engineering, ICT en TNW). Dit project wilden we eigenlijk doorzetten. Dit hebben we op een andere manier gedaan. We hebben een training ontwikkeld voor stagebegeleiders en SLB’ers die wilde leren wat jobcoaching inhoudt en hoe zij studenten kunnen begeleiden naar een passende stage. Dit project is afgerond maar is niet doorgezet omdat het toch lastig bleek dit daadwerkelijk te leren binnen een onderwijscontext.”

Het was best ingewikkeld hoe een onderwijsorganisatie als Fontys en een zorgorganisatie aan elkaar konden worden verbonden. Denk hierbij ook aan de financiën. Een onderwijsinstelling is niet in staat om zorgtrajecten in te kopen. “We hebben dit uiteindelijk gedaan door een jobcoachproject.”

Training on the job – Jobcoaching

“Wij geloven wel in een ‘training on the job’. Hiervoor hebben we een samenwerking tussen TNW, Engineering en BeNT. Er zijn nu 4 SLB’ers vanuit TNW die meedoen aan dit project.
Met deze SLB’er creëren we een tandem constructie; een jobcoach vanuit bijvoorbeeld Jados voorop en de jobcoach vanuit het onderwijs achterop. Samen gaan ze een traject aan met een student.” Autismepunt is ook bij dit project betrokken.

Gedurende dit traject verschuiven de jobcoach vanuit Jados of Autismepunt steeds meer naar de achtergrond en gaat de jobcoach vanuit Fontys meer voorop zitten. Alles komt hier dan voorbij qua vaardigheden rondom jobcoaching. Waarmee kun je een student net dat zetje richting passend werk geven vanuit een stage?

“Voor dit tandem jobcoaching project hebben we contact gezocht met Autismepunt en Jados. Dit project is 3 jaar geleden gestart. Eerst met Yvonne van Ginkel vanuit Jados en nu met Judith Vosters-Reuver.”

Waarom coaching van de SLB’er op dit gebied belangrijk is legt Sylvia uit aan de hand van een voorbeeld. “Als een ‘reguliere student’ bij een stageplek komt dan verwacht zowel de opleiding als de werkgever/stageplek dat de student initiatief neemt, met vragen komt, pro-actief is en meer van dit soort belangrijke skills. Dit kunnen juist bij autisme nogal problematische zaken zijn omdat het niet bij iemand in het systeem zit. In plaats van te zeggen dat het geen goede stagiair is omdat deze nooit iets laat horen is het belangrijk om te kijken wat de student wel nodig heeft zodat er een veiligheid ontstaat of waardoor er een vast aanspreekpunt is. Bijvoorbeeld wekelijks samen gaan zitten om vragen te bespreken.”

Sylvia geeft aan dat een SLB ‘er eigenlijk op voorhand al moet kijken wat een student nodig heeft en welk (soort) bedrijf daarbij past.

Daarnaast zit er een heel ‘levensdomein’ om de student heen, waarin elementen zitten die mogelijkerwijs remmend kunnen werken. Dat moet onderzocht worden en dat is bij iedere student anders. En dat is bijvoorbeeld iets voor een vrijwillige coach van Planckgas.

“Wat we in de toekomst zouden willen is dat we van al deze projecten kijken wat de werkzame bestanddelen zijn en hoe we dit Fontys breed kunnen gaan aanbieden. We willen de kritische factoren van het vak van jobcoaching hiermee goed inbedden in het onderwijs.

De core business van Planckgas

Individuele coaching
Planckgas biedt individuele coaching voor de student. De vrijwillige coaches worden opgeleid en getraind door Sylvia. Denk aan coachvaardigheden en zaken rondom autisme. Op dit moment zijn er 11 coaches en elke coach begeleidt één, twee of drie studenten. “We maken ook concrete doelen. Hulpvragen van de studenten die naar voren komen zijn bijvoorbeeld, beter leren plannen, om leren gaan met een sociale context, overzicht leren behouden. Door dit te begeleiden gaat de student zich hopelijk wat lekkerder voelen in de studie en krijgt hij meer grip.”

“De coach heeft ook contact met de SLB ‘er van de student. Op deze manier willen we een soort driehoek creëren met student, coach en SLB ‘er. Ik ben geen voorstander van eindeloze trajecten, we willen liever niet op de stoel van een ambulant begeleider gaan zitten.”

Groepstrainingen
“We bieden ook groepstrainingen aan voor studenten rond een bepaald thema. Bijvoorbeeld faalangst of uitstellen. Mocht na deze training blijken dat een student meer nodig heeft dan kunnen we hem koppelen aan een individuele coach. We richten ons hiermee overigens niet alleen op studenten met autisme maar bijvoorbeeld ook op studenten die gevoelig zijn voor een burn-out of perfectionisme. In principe is het de taak van de SLB’er om de student op de rit te houden, maar als er meer nodig is kunnen wij ondersteunen. We stimuleren de SLB ‘er dit ook op tijd aan te geven.

Het tweede stuk dat we aanbieden is professionalisering van de SLB ‘er vanuit Planckgas.
Dat doen we op verschillende manieren:

  • Korte workshops en tools – Wanneer moet ik een student doorsturen?
    Bijvoorbeeld de tool: vroegtijdige signalering studentenuitval.
  • Trainingen voor studenten waar SLB ‘er bij aansluiten.
    Bijvoorbeeld assertiviteit en feedbacktraining, samenwerking of een sollicitatietraining.

Bij deze laatste trainingen voor studenten laten we SLB ‘ers ook deelnemen zodat zij deze training ook weer kunnen geven aan hun studenten.

We kunnen als opleidingsinstituut geen betaalde trajecten inkopen bij bv. Jados maar we zijn wel samen aan het kijken hoe we onze studenten, als dat nodig is, eerder bij Jados onder de aandacht kunnen brengen.

Waar we eerder tegenaan liepen op het gebied van financiën en wat wel ingewikkeld was, was dat de gemeente Eindhoven heel welwillend was, maar dat de studenten in verschillende gemeentes wonen waar het mogelijk niet gefinancierd kon worden.

Het voordeel van Jados is, is dat ze een breed gebied bestrijken.“

Kijk naar de toekomst

“We hebben met drie grote instituten onder één dak, maar we werken eigenlijk allemaal apart. Het liefste willen we één manier van ondersteuning aanbieden vanuit dit gebouw. Daar zijn we nu mee bezig.”

“Mijn droom zou zijn dat je hier het gebouw binnenkomt en dat je weet dat er een ondersteuningsfactor is voor je, los van waar je studeert.”

Sylvia geeft aan dat ze het ook nog wel een stapje groter wil doortrekken, Fontys breed. “Er komen nu ook al meer vragen uit het (Fontys)land van Instituten die ook bezig zijn met soortgelijke projecten.”

Vacature voor vrijwillige coaches Planckgas

Planckgas is gevestigd bij Fontys in Eindhoven en heeft nu 11 coaches. Het liefst zou Sylvia er nog een paar mensen bij willen. Ongeveer 4 mensen zou heel mooi zijn. “Ik zoek vooral mensen met het hart op de goede plek.”

Wat komt hier bij kijken:

  • 4 uur per week beschikbaar
  • Meedoen aan de trainingen 1 keer p.m.
  • Het vooral leuk vinden om met de studenten coachgesprekken aan te gaan en hier zelf ook van te leren
  • Woonachtig in (de omgeving van) Eindhoven. Je ontvangt een reiskostenvergoeding.
  • Commitment van (minimaal) 1 studiejaar

Je hoeft niet gelijk alles van bijvoorbeeld autisme te weten, maar je moet wel de bereidheid hebben om meer in die wereld te duiken. En je moet het leuk vinden om het coachen te leren. Je krijgt hierbij ondersteuning van Sylvia.

“Daarbij zijn we een kleine opleiding (900 studenten) en daardoor zijn de lijntjes kort. We begeleiden op jaarbasis ongeveer 50 studenten individueel en bereiken 70 studenten met onze trainingen.”

Vragen en contact

Meer informatie over Planckgas vind je in deze folder.
Heb je interesse of vragen over het vrijwilliger zijn bij Planckgas?
Neem gerust contact op met Sylvia van de Wiel op: s.vandewiel@fontys.nl




Lees ook deze verhalen